Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gagauz Özerk Yeri’nde soydaşlara hitaben yaptığı konuşmada, “Avrupa başta olmak üzere, dünyanın pek çok yerinde etnik ve kültürel farklılıklar kaşınmaya çalışılıyor. Asırlardır aynı toprağı paylaşan, aynı havayı soluyan, geçmişi ve geleceği ortak olan toplumlar ayrıştırılmak isteniyor. Kültürel ırkçılık dünyanın dört bir ucunda, âdeta bir veba salgını gibi, gün geçtikçe yayılıyor. Buradaki soydaşlarımızın asla böyle bir tuzağa düşmemesi gerekiyor” dedi.
Moldova resmî ziyareti dolayısıyla Gagauz Özerk Yeri’nin başkenti Komrat’ta bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gagauz Türklerine hitap etti. Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon’un da iştirak ettiği programda, Gagauz Özerk Yeri Başkanı İrina Vlah, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “Gagauz Yeri Nişanı” takdim etti.
“Bugün burada kardeşlik var, bugün burada dayanışma var, iş birliği var, elbette burada Moldova ile Türkiye’nin kadim dostluğu var” sözleriyle konuşmasına başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gagauzlu Türk soydaşlara 81 milyonluk Türk milletinin selamlarını getirdiğini söyledi.
“ZİYARETİMİZ, MOLDOVA VE GÖKOĞUZ YERİ’YLE TÜRKİYE’NİN DAYANIŞMASINI DAHA DA PERÇİNLEDİ”
Ziyaretinin, Moldova ve Gökoğuz Yeri’yle Türkiye’nin dayanışmasını daha da perçinlediğine inandığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, davetiyle bu buluşmaya vesile olan Moldova Cumhurbaşkanı Dodon’a teşekkür etti.
Bugünlere kolay gelinmediğini, karşısında duran dayanışma manzarasına kolay ulaşılmadığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünlere kendinden önceki Türkiye Cumhurbaşkanlarının, Türkiye’yle Moldova’nın ortak geleceğine inanan devlet ve siyaset adamlarının gayretiyle gelindiğini kaydetti.
Gökoğuz Yeri’nin 1994 yılında özerk statüye kavuşmasına katkı sağlayan 9. Cumhurbaşkanı merhum Süleyman Demirel’i, dönemin Moldova Cumhurbaşkanı Mircea Snegur’u ve o dönemde Gökoğuz Türklerinin önderi Stefan Topal’ı şükranla yâd ettiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Zor zamanlarda halklarının geleceğine yön veren ve bu topraklarda güzel bir miras bırakan liderlerin çabaları asla unutulmayacaktır” dedi.
“FİZİKİ SINIRIMIZ OLMASA DA BİZ MOLDOVA’YI KOMŞU ÜLKE OLARAK GÖRÜYORUZ”
28 Eylül’de vefat eden Gökoğuz Yeri’nin Kurucu Başkanı Stefan Topal için, “Gökoğuz kimliğinin ve dilinin sadık evladının toprağı bol olsun” temennisinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerinin devamında şunları ekledi: “Onlar bu dünyadan göç ettiler, ama geride bizim sahip çıkmamız ve çok daha ileriye taşımamız gereken bir miras bıraktılar. İnşallah bizler de Türkiye ve Moldova liderleri olarak bu mirası daha da ileriye götüreceğiz. Son 16 yılda attığımız adımlar bu mirasa sahip çıkma hususundaki güçlü irademizin birer yansımasıdır.”
Türkiye’yle Moldova arasındaki bağların Gökoğuz Yeri’ni de içine alacak şekilde son 16 yılda her alanda daha da perçinlendiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün iki ülkenin; tarihte hiç olmadığı kadar birbirine yakın olduğunu, birbirine fiziki sınırları olmasa da Moldova’yı bir komşu ülke olarak gördüklerini kaydetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Moldovalı dostlarımızın dertleriyle dertlenmeyi, sevinçleriyle mutlu olmayı bir görev biliyoruz. Moldova’nın toprak bütünlüğünün korunmasına büyük önem veriyoruz. Hem Moldova’daki, hem de Gökoğuz Yeri’ndeki gelişmeleri tıpkı komşularımızdaki hadiseler gibi çok yakından takip ediyoruz” şeklinde konuştu.
“MOLDOVA’NIN DÜNYA SAHNESİNDE HAK ETTİĞİ KONUMA ULAŞMASI İÇİN GAYRET SARF EDİYORUZ”
Türkiye olarak gerektiğinde eldeki tüm imkânları Moldova halkı için seferber etmekten çekinmediklerini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, TİKA’yla, iş adamlarıyla ve sivil toplum kuruluşlarıyla, Moldova’nın dünya sahnesinde hak ettiği konuma ulaşması için gayret sarf ettiklerini, Moldova halkının ve Gökoğuz Türklerinin kara gün dostu olmayı sürdüreceklerini söyledi.
1994 yılında diğer devletler iç çatışmalarla kıvranırken Gagauz Türklerinin ve Moldovalıların kardeşçe yaşamayı seçtiğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Avrupa’nın birçok ülkesi geleceğine karamsarlıkla bakarken, sizler bu topraklarda huzuru, barışı, dayanışmayı tercih ettiniz. Moldova ve Gökoğuz halklarının bu kararı her türlü takdirin üzerindedir. Sizlerin bu asil tavrı tam anlamıyla bir demokrasi ve medeniyet örneğidir” sözlerine yer verdi.
“BU TOPRAKLARDAKİ BARIŞ VE HUZUR ORTAMININ BOZULMASINA MÜSAADE ETMEYECEĞİNİZİ DÜŞÜNÜYORUM”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: “Geçen 24 yılda kendilerini idare etme olgunluğunu gösteren siz soydaşlarımızı gönülden kutluyorum. Kendi kimliğinizi, dilinizi, iç barışınızı, birliğinizi, dirliğinizi koruyarak bu güzel mirası evlatlarınıza, torunlarınıza aktarmanızı diliyorum. Bilhassa içinde bulunduğumuz dönemde bunun son derece önemli olduğuna inanıyorum. Zira Avrupa başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde etnik ve kültürel farklılıklar kaşınmaya çalışılıyor. Asırlardır aynı toprağı paylaşan, aynı havayı soluyan, geçmişi ve geleceği ortak olan toplumlar ayrıştırılmak isteniyor. Kültürel ırkçılık dünyanın dört bir ucunda adeta bir veba salgını gibi gün geçtikçe yayılıyor. İslam karşıtlığından yabancı düşmanlığına, etnik milliyetçilikten terörizme kadar birçok sorun birarada yaşama idealimize sekte vuruyor. Buradaki soydaşlarımızın asla böyle bir tuzağa düşmemesi gerekiyor. Her birinizin bu bilinçle hareket edeceğine inanıyorum. Bu topraklardaki barış ve huzur ortamının bozulmasına hiçbirinizin müsaade etmeyeceğini düşünüyorum.”
“Tarihî” olarak nitelediği ziyareti kapsamında verimli görüşmeler yaptıklarını ve bu görüşmelerde iki ülke arasındaki ilişkileri stratejik ortaklık düzeyine yükseltme kararı aldıklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu kararın dost ülke Moldova ile yeni bir dönemin kapılarını açacağını belirtti. Gagauz Türklerine hitaben, “Moldova ile kurduğumuz ortak geleceğin köprüsü sizlersiniz” ifadelerini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Unutmayın, sizin gücünüz Moldova’nın gücü, Moldova’nın gücü sizin gücünüzdür” diye ekledi.
Moldova Parlamentosu’nda üç Gagauz Türk milletvekili bulunduğuna, Gagauz Özerk Yeri Başkanı Vlah’ın da Bakanlar Kurulu üyeleri arasında yer aldığına değinerek, Gagauz Türklerini temsil eden bu kişilere siyasette çok önemli iki görev düştüğünü ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Birincisi Gökoğuz Yeri’nin sesi olmak, ikincisi de Moldova ile diyalog kanallarını hep açık tutmak” şeklinde konuştu.
“MOLDOVA’DAKİ SEÇİMLERDE BİRLİĞİNİZİ VE DAYANIŞMANIZI KORUMAK İÇİN OYUNUZA SAHİP ÇIKIN”
Gelecek yıl 24 Şubat’ta Moldova Parlamentosu ve 19 Mayıs’ta da başkanlık seçimleri için Gagauz Türklerinin sandığa gideceğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Her birinizin vatandaşlık görevi, bu süreçte birliğinizi, beraberliğinizi, dayanışmanızı korumak ve oyunuza sahip çıkmaktır. Sandıktan çıkan her sonuç halkın özgür iradesini yansıtır ve saygıyı hak eder. Oradan çıkacak sonucun belirleyicisi de siz olacaksınız. Şimdiden sonuçların Gökoğuz Yeri ve Moldova için hayırlı olmasını temenni ediyorum.”
Türkiye olarak, Gökoğuz Türklerinin kendi vatanlarında hayatlarını en üst standartlarda sürdürebilmeleri için destek vermeye devam edeceklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu toprakların topyekûn kalkınması için üzerlerine düşeni yapacaklarını dile getirdi. Kongaz Süleyman Demirel Moldova Türk Lisesi 1999 yılından beri Türk ve Moldovalı öğretmenler vasıtasıyla eğitim verdiğini, sağlık tesisi olmayan yerlere sağlık tesisi yaptıklarını, kreşler açtıklarını, mevcut hizmet binalarını yenileyip eksikleri giderdiklerini gelecek yıl Komrat’ta büyük bir eğitim kompleksi inşa etmeye başlayacaklarını müjdeledi.
Komrat’ta bugün Altındağ Belediyesi tarafından onarılan Kültür Evi’ni ve TİKA tarafından yaptırılan hastaneyi açtıklarına değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gökoğuz Yeri’nin buradaki tüm gençler için parlak bir gelecek sunabilecek altyapıya sahip olması gerektiğini vurguladı. “Moldova’nın yardıma en çok ihtiyaç duyan bölgelerinden biri olması Gökoğuz Yeri’nin kaderi değildir, olmamalıdır” diye konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Moldova Cumhurbaşkanı Dodon’un Gökoğuz Özerk Yeri’ne olan samimi desteğinin, tüm devlet makamlarınca devam ettirilmesinin önemli olduğunu kaydetti.
“KOMRAT’TA TÜRK BAŞKONSOLOSLUĞU HİZMETE AÇILACAK”
Konuşmasında, Komrat’ta Türk Başkonsolosluğu’nun hizmet vermeye başlayacağını ve konuyu Moldova Cumhurbaşkanı ile ele aldıklarını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Başkonsolosluğumuzun da faaliyete geçmesiyle burada Türkiye’ye açılan yeni bir kapınız daha olacak” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Gagauz Türklerine hitaben sözlerini şöyle sürdürdü: “Moldova ailesinin bir parçası olarak ülkenin resmî dilini de en iyi şekilde öğrenmenizi ve kullanmanızı önemli görüyorum. Bu sayede hem Moldova’nın beşeri zenginliğini artıracak, hem de Gökoğuz Yeri’nin kalkınmasına katkıda bulunacaksınız. Sizlerin anadili olan Anadolu’da analarımızın, babalarımızın konuştuğu, saf, bozulmamış öz Türkçeyi yaşatmanızdan büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Dil bir iletişim aracı olmanın yanında, toplumsal hafızanızdır, düşünce biçiminizdir, kültürünüzdür, hepsinden önemlisi dil kimliğin aynasıdır. Sizlerden dilinize sahip çıkmanızı, çocuklarınıza Gökoğuz Türkçesi’ni öğretmenizi, bu sayede ortak Türk tarihimizi, kültürümüzü ve benliğimizi canlı tutmanızı bekliyoruz. Gökoğuz Türkçesi’ni unutmayın, unutturmayın. Bunun yanında, diğer Türk topluluklarıyla, akrabalarınız olsun, Türk Cumhuriyetleriyle bağlarınızı muhakkak geliştirin. Unutmayın, biz Adriyatik’ten Çin Seddine kadar uzanan 300 milyonluk büyük bir aileyiz.”
Konuşmasının sonunda Gökoğuz Özerk Yeri marşındaki sözlere atıfta bulunarak, “Allah dilinizi, bayrağınızı yüksek kaldırmayı nasip etsin, toprağınızı korusun” temennilerinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini; vefaları ve muhabbetleri için Gagauz Türklerine, destek ve katkıları için de Moldova makamlarına teşekkür ederek tamamladı.
Gagauz Özerk Yeri’nde soydaşlara hitabının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, eşi Emine Erdoğan ile birlikte, Gagauz Özerk Yeri Başkanı Vlah tarafından onurlarına verilen yemeğe katıldı.
Moldova’daki resmî temaslarını tamamlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, başkent Kişinev’e geçerek Türkiye’ye hareket etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, Kişinev Uluslararası Havalimanı’nda Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon ile eşi Galina Dodon tarafından uğurlandı.
MEHMET ALİ SETENCİOĞLU