Etiyopya Cumhurbaşkanı Wirtu ile ortak basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye’ye desteğini ilk açıklayan ülkelerden birinin Etiyopya olduğunu vurgulayarak, “Etiyopya, FETÖ’nün cani yüzünü, insanlık için teşkil ettiği büyük tehdidi gören dostlarımızdandır” dedi.
Etiyopya Cumhurbaşkanı Wirtu’nun, 2006-2013 yılları arasında Türkiye’de ülkesini temsilen büyükelçi olarak görev yaptığını, Cumhurbaşkanlığını devraldığı törene katılmak üzere Türkiye’ye geldiğini hatırlatarak ve kendisini Ankara’da ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti ifade ederek sözlerine başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisinin de cumhurbaşkanı sıfatıyla Afrika’ya ilk ikili ziyaretini 2015’te Etiyopya’ya gerçekleştirdiğini hatırlattı.
Yaptıkları baş başa ve heyetler arası görüşmeleri 4 anlaşma ile taçlandırdıklarını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Etiyopya, ilk ezanı okuyan Hz. Bilal Habeşi’nin, Peygamber Efendimizin gönderdiği sahabelere kucak açan Adil Kral Necaşi’nin memleketidir. Bugün Etiyopya topraklarında bulunan tarihi Harar kenti, 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında bir dönem Osmanlı yönetiminde kalmıştır. Bugün hala bu kentte Harar Türklerine rastlamanız mümkündür. Osmanlı İmparatorluğu’nun son konsolosluğu 1912 yılında Harar kentinde açılmıştır. Cumhuriyetimizin Sahraaltı Afrika’daki ilk Büyükelçiliğinin 1926 yılında Addis Ababa’da açılması, Etiyopya’ya atfettiğimiz önemin de ayrıca bir göstergesidir” diye konuştu.
“ETİYOPYA’NIN, TÜRKİYE’YE YOL ARKADAŞLIĞI YAPMASINI ARZU EDİYORUZ”
Bugün ise Etiyopya’nın, Türkiye’nin Afrika’daki en önemli stratejik ortakların biri olduğuna işaret eden ve yaptıkları görüşmelerde karşılıklı olarak bu ortaklık çerçevesinde bundan sonra nelerin yapılabileceğini değerlendirme fırsatı bulduklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, Etiyopya’nın stratejik coğrafi konumunun, Afrika Kıtasını ilgilendiren meselelerde üstlendiği sorumluluklar ile önemli roller oynadığını kaydetti ve “Etiyopya’nın, kıta ile iş birliğimizin geliştirilmesinde Türkiye’ye yol arkadaşlığı yapmasını arzu ediyoruz. Bugünkü görüşmelerde birçok farklı alanda benzer görüşler taşıdığımıza şahit olduk. İş birliğimizi geliştirme konusunda her iki tarafta da güçlü bir irade olduğunu gördüm” dedi.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye’ye desteğini ve dayanışmasını ilk açıklayan ülkelerden birinin Etiyopya olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Etiyopya, FETÖ’nün cani yüzünü, insanlık için teşkil ettiği büyük tehdidi gören dostlarımızdandır. Bu konuda el birliği içinde gereken adımları atıyoruz. Sadece Etiyopya’dan değil, FETÖ urunu sirayet ettiği diğer bölge ülkelerinden de temizlemek konusunda kararlıyız” ifadelerini kullandı.
“EN KISA ZAMANDA ETİYOPYA İLE TİCARET HACMİMİZİ 1 MİLYAR DOLARA ULAŞTIRACAĞIZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Sahraaltı Afrika’daki 6 milyar dolarlık yatırımlarının 2,5 milyar dolardan fazlasının Etiyopya’da bulunduğuna ve ikili ticaret hacminin 439 milyon doları aştığına dikkat çekti ve sözlerinin devamında şunları söyledi: “Bugün bir hedef belirledik, ilk etapta bunu 1 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. İnşallah en kısa zamanda ticaret hacmimizi de 1 milyar dolara ulaştıracağız. Sayın Cumhurbaşkanı’nın Etiyopya’ya yatırım için giden firmalarımıza, müteşebbislerimize, resmi ve özel sektör heyetlerimize gösterdiği yakın ilgi ve alakayı çok iyi biliyorum. Perşembe günü de İstanbul’da işadamlarıyla yapılacak olan toplantının yeni bir sürecin başlamasına vesile olacağına inanıyorum. İnşallah bu hedef doğrultusunda Tercihli Ticaret Anlaşması müzakerelerini çok kısa zamanda başlatacağız. Yap-İşlet-Devret ve Kamu-Özel Ortaklığı gibi modeller vasıtasıyla kazan-kazan temelli ortaklıklara imza atabileceğimize inanıyorum.”
Geçen yılın El Nino nedeniyle son 30 yılın en şiddetli kuraklığını yaşayan Etiyopya zorlu geçtiğini; ancak ülkenin uluslararası ortakları ve Birleşmiş Milletler ajanslarıyla koordinasyon halinde bu felaketin etkilerini en aza indirmeyi başardığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin de kuraklıktan etkilenen bölgelere Etiyopyalı yetkililerle koordinasyon içinde iki farklı insani yardım kampanyası yürüttüğünü, imkânlarını seferber ederek Etiyopyalı kardeşlerinin sıkıntılarını hafifletmeye çalıştığını kaydetti.
“YÜZÜMÜZÜN VE GÖZLERİMİZİN RENGİ NE OLURSA OLSUN GÖZYAŞLARIMIZIN RENGİ AYNIDIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Çünkü biz şu ilkeye yürekten inanıyoruz: Yüzümüzün ve gözlerimizin rengi ne olursa olsun gözyaşlarımızın rengi aynıdır. Evet, bizim için ihtiyaç sahibinin nerede olduğunun, kim olduğunun, etnik ve dini kimliğinin hiçbir kıymeti yoktur, çünkü gözyaşlarımız aynıdır. Önemli olan dayanışmadır, önemli olan paylaşımdır. Özellikle insan odaklı kalkınma yardımlarımızla Afrikalı kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz. TİKA’nın Addis Ababa Ofisi bu anlamda tarım, sanayi, kültür, tarih ve sağlık gibi birçok farklı alanda başarılı projelere imza attı. İnşallah yakın zamanda Necaşi Türbesi ve Harar’daki Osmanlı Konsolosluğu restorasyonu gibi eserleri tamamlayarak iki ülke dostluğunun nişanesi olarak Etiyopyalı kardeşlerimize armağan edeceğiz. Aynı şekilde Türkiye burslarıyla geleceğimiz olan genç nesillere yatırım yapmayı sürdüreceğiz. Bugüne kadar yaklaşık 400 Etiyopyalı öğrenci bu burslardan istifade etti. Bugün bu öğrenciler eczacı, mühendis, doktor gibi farklı mesleklerden ülkelerine hizmet veriyor. Sadece geçen yıl 89 öğrenciye burs imkânı verdik. İnşallah bu çalışmalarımızı artırarak sürdüreceğiz.”
Ömrünü Afrika’nın kardeşliğine ve özgürlüğüne adayan son İmparator Haile Selassie Afrika Birliği’nin açılış töreninde, yaptığı konuşmada yer alan “Tarih, birliğin en büyük kuvvet olduğunu ve farklılıklarımızın üstesinden gelmenin de ancak ortak hedefler doğrultusunda tüm gücümüzü teksif etmekten geçtiğini bize öğretmiştir” sözlerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Afrika’nın babası’ olarak nitelenen Selassie’nin yarım asır önce çizdiği bu vizyonun kıta için halen geçerli olduğunu birlik, beraberlik ve dayanışma olduğu müddetçe aşılamayacak hiçbir engelin olmadığına son 50 yılda sayısız kez şahit olduklarını söyledi.
“TÜRKİYE’NİN, ETİYOPYA’NIN KÖKLÜ MEDENİYETİNDEN VE İRFANINDAN ÖĞRENECEK ÇOK ŞEYİ VAR”
“Türkiye olarak Etiyopya’nın köklü medeniyetinden, irfanından, zorluklara direnme azminden, hoşgörüsünden öğrenecek çok şeyimiz olduğunu biliyorum” diye konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptıkları görüşmelerin ve imzaladıkları anlaşmaların sadece Türkiye-Etiyopya münasebetlerini değil, Türkiye’nin kıtayla iş birliği açısından da hayırlara vesile olmasını diledi ve açıklamasını, “Ülkemizin sizin gibi bir dosta sahip olmasından duyduğum memnuniyeti tekrar ifade ediyor, desteğiniz, dayanışmanız için teşekkür ediyorum” sözleriyle tamamladı.
“Ülkemin Büyükelçisi olarak burada yaklaşık 8 yıl görev yaptım bu tarihi ve büyük ülkede ve bu 8 yılsonunda tekrar buraya gelmek benim için eve dönmek gibi” diyerek açıklamasına başlayan Etiyopya Cumhurbaşkanı Mulatu Teshome Wirtu da, 15 Temmuz FETÖ darbe girişimine işaret ederek, “Türkiye Cumhuriyeti halkı ve Hükümetini göstermiş oldukları kararlılık ve cesaretten dolayı, siyasi iktidara karşı planlanmış ve yapılmaya çalışılmış olan bu hain darbe girişimine karşı demokrasilerini savundukları için kutlamak istiyorum” şeklinde konuştu.
